سال نو روزی است که آغاز یک سال
گاه‌شماری جدید را رقم میزند، و در آن سال‌شمارِ یک تقویم مشخص افزایش داده میشود.
در بسیاری از فرهنگ‌ها، این رویداد را به مناسبت پایان سال قدیم و شروع سال جدید
جشن میگیرند.
امروز در استفاده جهانی، سال جدید از گاه‌شماری میلادی در ۱ ژانویه اتفاق می‌افتد
که عادتی از گاه‌شماری رومی میباشد.
سال نو پارسی، نوروز یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران باستان است که
در کشورهای ایران، افغانستان، تاجیکستان و بخش‌های دیگری از آسیای جنوبی و دیگر
نقاط دنیا به عنوان روز اول سال جشن گرفته میشود. سال نو میلادی در ۱ ژانویه هر سال
اتفاق می‌افتد و بیشترین استفاده را در کشورهای دنیا دارد. در ۱ ژانویه ۱۶۰۰
میلادی، اسکاتلند اولین کشوری بود که ۱ ژانویه را به عنوان اولین روز سال اتخاذ
کرد. گاه‌شمارهای متعددی هستند که به صورت استفاده منطقوی باقی می‌ماند و سال نو را
منحصرا سنجش میکند.
سال نو خورشیدی
در کشورهایی که از گاه‌شمار (تقویم) میلادی استفاده میکنند، سال نو معمولا در اول
ژانویه برگزار میگردد. راسته ماه‌ها در گاه‌شمار رومی، از زمان پادشاه نوما
پومپیلیوس در حدود ۷۰۰ پیش از میلاد، از ژانویه تا دسامبر میباشد. در حال حاضر، جشن
گرفتن سال نو یکی از بزرگترین رویدادهای جهانی میباشد. در شب ۳۱ دسامبر هر سال،
آخرین روز یک سال میلادی و روز قبل از روز سال نو در بسیاری از کشورهای جهان، عموما
قاره‌های اروپا، آمریکا، استرالیا و بخش‌هایی از آسیا و آفریقا مراسم سال نو برگزار
میشود. در فرهنگ جدید غرب این روز با گردهمایی‌هایی در مجالس و مهمانی‌ها برگزار
میشود که انتقال سال را ساعت ۱۲:۰۰ شب جشن میگیرند.
بسیاری از فرهنگ‌ها در این شب از آتش‌بازی و دیگر روش‌های پرصدا برای جشن گرفتن
استفاده میکنند. شب سال نو به صورت
جهانی مطابق با تولد مسیح یا عرف‌نامه پس از میلاد (به انگلیسی: Anno Domini) در
کشورهای مسیحی و حتی غیر مسیحی در ۳۱ دسامبر برپا میشود. شب سال نو همچنین به عنوان
هفتمین روز کریسمس در مسیحیت غربی شناخته میشود.
نمونه‌هایی از آتشبازیهای شب سال نو را میتوان با شهرهای سیدنی، ولپریسو، لندن و
نیویورک مثال زد. سیدنی، ۸۰،۰۰۰ آتش‌بازی را در نیمه‌شب برگزار کرد و بیش از
یک‌ونیم میلیون شرکت‌کننده داشت. همچنین این رویداد بزرگترین رویداد دیده شده در
سال ۲۰۰۹ از تلویزیون بود. در ولپریسو شیلی بیش از دو میلیون تماشاچی، نظاره‌گر
بزرگترین آتش بازی بودندکه در مکانی بزرگتر از ۲۱ کیلومتر از آتش‌بازی در بندر
تجارتی شهر در ۲۵ دقیقه از شادی و سرور برگزار شد. لندن زمانی که ساعت بیگ بن
نیمه‌شب را در شب سال نو اعلام میکند، در اطراف چشم لندن با آتش‌بازی بسیاری بزرگی
همراه میباشد. در نیویورک در کنار میدان تایمز جشن روی یک توپ کریستالی بزرگ متمرکز
میشود که یک دقیقه تا شروع سال جدید را ثانیه‌شماری میکند.
در هندوستان تقویم های مختلفی در بین گروه های مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
بنابر این سال جدید در مواقع مختلفی جشن گرفته میشود که بستگی دارد در چه روزی و در
چه تقویمی به آن اشاره شده. روز نو در اول ژانویه در تقویم گریگوری، یک تعطیلی
محدود در هندوستان است. مردم در تمام نقاط هندوستان در فعالیت های مختلف مانند
آوازخوانی، بازی و سرگرمی، رقص، و مهمانی شرکت میکنند. در شهر های بزرگ مانند
بمبئی، دهلی، بنگلور و چنای، کنسرت های زنده ای سازماندهی میشوند که ستارگان
بالیوود نیز در آنها شرکت میکنند.
شهرهای زیادی در دنیا سال نو را جشن میگیرند. سال نو عموما همراه با آتش‌بازی، ساز
و سرود و دیگر فستیوال‌ها جشن گرفته میشود. نوع، جشن و تاریخ سال نو در کشورهای
مختلف مطابق به فرهنگ و تاریخ هر جامعه متفاوت است.
ژانویه
۱ ژانویه: اولین روز رسمی گاه‌شماری میلادی که توسط بیشتر کشورها مورد استفاده قرار
میگیرد. همچنین هشت عدد از دوازده بزرگترین کلیساهای شرقی ارتودوکس که گاه شمار
ژولیوس را اتخاد کرده بودند شامل کشورهای بلغارستان، قبرس، مصر، یونان، رومانی،
سوریه و ترکیه نیز ۱ ژانویه را به رسم سال نو جشن میگیرند.
سال نو در فرانسه یکی از قدیمی‌ترین و سنتی‌ترین جشن‌های تاریخ آن است. سال نو در
فرانسه با نام Jour des Étrennes نیز شناخته میشود. این جشن در ۱ ژانویه آغاز و در
ششم ختم میشود. در نزدیکی برج ایفل نیز آتشبازیهای زیادی انجام میشود.
سال نو چینی نیز در هر سال مطابق به عملکرد ماه با شروع ماه جدید تقریبا ۴ هفته قبل
از بهار آغاز میشود. تاریخ دقیق آن در اطراف ۲۱ ژانویه تا ۲۱ فوریه اتفاق می‌افتد.